FSMS 22000 และ ISO 22000 พื้นฐานสำคัญของความปลอดภัยอาหาร

FSMS คืออะไร?

FSMS (Food Safety Management System) หรือ ระบบการจัดการความปลอดภัยอาหาร คือ โครงสร้างและกระบวนการที่องค์กรใช้เพื่อควบคุมและป้องกันความเสี่ยงจากอันตรายทางอาหาร ครอบคลุมทุกขั้นตอน ตั้งแต่การรับวัตถุดิบ การผลิต การจัดเก็บ การขนส่ง จนถึงมือผู้บริโภค

หัวใจสำคัญของ FSMS คือ

• การวิเคราะห์ความเสี่ยง (Hazard Analysis)

• การควบคุมจุดวิกฤติ (Critical Control Points – CCPs)

• การติดตาม ตรวจสอบ และปรับปรุงอย่างต่อเนื่อง

​ ​ ​​  

ISO 22000 คืออะไร?

ISO 22000 คือ มาตรฐานสากลที่กำหนดข้อกำหนดและหลักการสำหรับการจัดทำและดำเนินงาน FSMS ให้มีประสิทธิภาพ ได้รับการพัฒนาโดย องค์การมาตรฐานสากล (International Organization for Standardization – ISO)

มาตรฐานนี้รวมเอาหลักการ HACCP และแนวคิดการบริหารจัดการคุณภาพ มาผสมผสานกับวงจร PDCA (Plan – Do – Check – Act) เพื่อให้การควบคุมความปลอดภัยอาหารมีความเป็นระบบ โปร่งใส และตรวจสอบย้อนกลับได้

ความแตกต่างและความเชื่อมโยง

• FSMS = คือ “ระบบ” หรือ “วิธีการ” ที่องค์กรสร้างขึ้นเพื่อจัดการความปลอดภัยอาหาร

• ISO 22000 = คือ “มาตรฐาน” หรือ “คู่มือสากล” ที่บอกว่า FSMS ควรออกแบบและดำเนินงานอย่างไรให้ได้คุณภาพที่ยอมรับทั่วโลก
  กล่าวง่าย ๆ คือ ISO 22000 คือกรอบมาตรฐาน และ FSMS คือระบบปฏิบัติจริงในองค์กร

องค์ประกอบสำคัญของ ISO 22000

1. การสื่อสารแบบโต้ตอบ (Interactive Communication)  ให้ข้อมูลระหว่างภายในองค์กรและคู่ค้า เพื่อควบคุมความเสี่ยง

2. ระบบการจัดการ (Management System)  จัดโครงสร้าง นโยบาย และขั้นตอนให้เป็นระบบ

3. การควบคุมความปลอดภัยอาหาร (Prerequisite Programs + HACCP Plan)  ใช้มาตรการป้องกันอันตรายและควบคุมจุดวิกฤติ

4. การปรับปรุงอย่างต่อเนื่อง (Continual Improvement) ใช้ PDCA เพื่อตรวจสอบและพัฒนาอย่างสม่ำเสมอ

ทำไม FSMS และ ISO 22000 สำคัญในปี 2025?

• แนวโน้มผู้บริโภคและนักท่องเที่ยวให้ความสำคัญกับ ความปลอดภัย ความยั่งยืน และความโปร่งใส มากขึ้น

• สภาพภูมิอากาศเปลี่ยนแปลง ส่งผลต่อคุณภาพและความปลอดภัยของวัตถุดิบ

• การแข่งขันสูงขึ้น โดยเฉพาะในธุรกิจอาหารและโรงแรม การมี ISO 22000 เป็นตัวช่วยสร้างความแตกต่างและความน่าเชื่อถือ

ประโยชน์ของการใช้ ISO 22000 กับ FSMS

• สร้างความมั่นใจให้ลูกค้าและคู่ค้า

• ลดความเสี่ยงและค่าใช้จ่ายจากปัญหาอาหารปนเปื้อน

• ทำให้การทำงานของทีมมีมาตรฐานและตรวจสอบได้

• สนับสนุนการปฏิบัติตามข้อกำหนดทางกฎหมายและมาตรฐานสากล

• ใช้เป็นเครื่องมือการตลาดเพื่อเพิ่มความได้เปรียบในการแข่งขัน

​ ​ ​ ​