FSMS 22000 และ ISO 22000 พื้นฐานสำคัญของความปลอดภัยอาหาร
FSMS คืออะไร?
FSMS (Food Safety Management System) หรือ ระบบการจัดการความปลอดภัยอาหาร คือ โครงสร้างและกระบวนการที่องค์กรใช้เพื่อควบคุมและป้องกันความเสี่ยงจากอันตรายทางอาหาร ครอบคลุมทุกขั้นตอน ตั้งแต่การรับวัตถุดิบ การผลิต การจัดเก็บ การขนส่ง จนถึงมือผู้บริโภค
หัวใจสำคัญของ FSMS คือ
การวิเคราะห์ความเสี่ยง (Hazard Analysis)
การควบคุมจุดวิกฤติ (Critical Control Points – CCPs)
การติดตาม ตรวจสอบ และปรับปรุงอย่างต่อเนื่อง
ISO 22000 คืออะไร?
ISO 22000 คือ มาตรฐานสากลที่กำหนดข้อกำหนดและหลักการสำหรับการจัดทำและดำเนินงาน FSMS ให้มีประสิทธิภาพ ได้รับการพัฒนาโดย องค์การมาตรฐานสากล (International Organization for Standardization – ISO)
มาตรฐานนี้รวมเอาหลักการ HACCP และแนวคิดการบริหารจัดการคุณภาพ มาผสมผสานกับวงจร PDCA (Plan – Do – Check – Act) เพื่อให้การควบคุมความปลอดภัยอาหารมีความเป็นระบบ โปร่งใส และตรวจสอบย้อนกลับได้
ความแตกต่างและความเชื่อมโยง
FSMS = คือ “ระบบ” หรือ “วิธีการ” ที่องค์กรสร้างขึ้นเพื่อจัดการความปลอดภัยอาหาร
ISO 22000 = คือ “มาตรฐาน” หรือ “คู่มือสากล” ที่บอกว่า FSMS ควรออกแบบและดำเนินงานอย่างไรให้ได้คุณภาพที่ยอมรับทั่วโลก
กล่าวง่าย ๆ คือ ISO 22000 คือกรอบมาตรฐาน และ FSMS คือระบบปฏิบัติจริงในองค์กร
องค์ประกอบสำคัญของ ISO 22000
การสื่อสารแบบโต้ตอบ (Interactive Communication) ให้ข้อมูลระหว่างภายในองค์กรและคู่ค้า เพื่อควบคุมความเสี่ยง
ระบบการจัดการ (Management System) จัดโครงสร้าง นโยบาย และขั้นตอนให้เป็นระบบ
การควบคุมความปลอดภัยอาหาร (Prerequisite Programs + HACCP Plan) ใช้มาตรการป้องกันอันตรายและควบคุมจุดวิกฤติ
การปรับปรุงอย่างต่อเนื่อง (Continual Improvement) ใช้ PDCA เพื่อตรวจสอบและพัฒนาอย่างสม่ำเสมอ
ทำไม FSMS และ ISO 22000 สำคัญในปี 2025?
แนวโน้มผู้บริโภคและนักท่องเที่ยวให้ความสำคัญกับ ความปลอดภัย ความยั่งยืน และความโปร่งใส มากขึ้น
สภาพภูมิอากาศเปลี่ยนแปลง ส่งผลต่อคุณภาพและความปลอดภัยของวัตถุดิบ
การแข่งขันสูงขึ้น โดยเฉพาะในธุรกิจอาหารและโรงแรม การมี ISO 22000 เป็นตัวช่วยสร้างความแตกต่างและความน่าเชื่อถือ
ประโยชน์ของการใช้ ISO 22000 กับ FSMS
สร้างความมั่นใจให้ลูกค้าและคู่ค้า
ลดความเสี่ยงและค่าใช้จ่ายจากปัญหาอาหารปนเปื้อน
ทำให้การทำงานของทีมมีมาตรฐานและตรวจสอบได้
สนับสนุนการปฏิบัติตามข้อกำหนดทางกฎหมายและมาตรฐานสากล
ใช้เป็นเครื่องมือการตลาดเพื่อเพิ่มความได้เปรียบในการแข่งขัน
