ประกาศกระทรวงสาธารณสุข (ฉบับที่ 457) พ.ศ. 2568
เรื่อง กำหนดอาหารที่ห้ามผลิต นำเข้า หรือจำหน่าย
ประกาศกระทรวงสาธารณสุข (ฉบับที่ 457) พ.ศ. 2568 ออกตามพระราชบัญญัติอาหาร พ.ศ. 2522 มีผลบังคับใช้ตั้งแต่วันที่ 3 พฤษภาคม 2568 เป็นต้นไป โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อคุ้มครองผู้บริโภคจากอันตรายที่อาจเกิดขึ้นจากอาหารบางประเภท และปรับปรุงข้อกำหนดให้สอดคล้องกับสถานการณ์ปัจจุบันของอุตสาหกรรมอาหาร ยกเลิกประกาศเดิมที่เกี่ยวกับอาหารห้ามผลิต นำเข้า หรือจำหน่าย (ฉบับที่ 236 พ.ศ. 2545)
ที่มาของประกาศ
เดิมประเทศไทยได้ออก ประกาศกระทรวงสาธารณสุข (ฉบับที่ 263) พ.ศ. 2545 เพื่อกำหนดรายการอาหารที่ห้ามผลิต นำเข้า หรือจำหน่าย เช่น อาหารที่มีวัตถุเจือปนบางชนิด หรืออาหารที่มีลักษณะก่อให้เกิดอันตรายต่อผู้บริโภค
อย่างไรก็ตาม จากการติดตามพบว่า มีผลิตภัณฑ์อาหารบางประเภท โดยเฉพาะขนมเยลลี่ขนาดเล็กที่มีส่วนผสมของแป้งจากหัวบุก (konjac) ซึ่งอาจก่อให้เกิดอันตรายแก่เด็กเล็ก จึงจำเป็นต้องออกประกาศฉบับใหม่เพื่อกำหนดข้อห้ามให้ชัดเจนมากขึ้น
เนื้อหาสำคัญของประกาศฉบับที่ 457
ประกาศฉบับนี้ระบุว่า “อาหารบางชนิดให้เป็นอาหารที่ห้ามผลิต นำเข้า หรือจำหน่าย” โดยเฉพาะกลุ่ม วุ้นสำเร็จรูปและขนมเยลลี่ที่มีส่วนผสมของกลูโคแมนแนน (glucomannan) หรือแป้งจากหัวบุก (konjac)
ซึ่งอยู่ใน ภาชนะบรรจุขนาดเล็ก เช่น ถ้วยเยลลี่ (mini cup) หรือภาชนะรูปแบบอื่นที่มีลักษณะคล้ายกัน
หากภาชนะมี เส้นผ่านศูนย์กลางไม่เกิน 4.5 เซนติเมตร จะถูกจัดเป็น อาหารต้องห้ามผลิต นำเข้า หรือจำหน่าย
เหตุผลและความสำคัญ
อาหารประเภทเยลลี่ขนาดเล็ก โดยเฉพาะที่มีส่วนผสมของหัวบุก มีความเสี่ยงสูงต่อการ ติดคอหรือขาดอากาศหายใจในเด็กเล็ก เนื่องจากเนื้อสัมผัสหนืดและลื่น ทำให้เคี้ยวหรือกลืนได้ยาก
การออกประกาศฉบับนี้จึงเป็นการยกระดับการคุ้มครองผู้บริโภคให้ปลอดภัยยิ่งขึ้น ป้องกันการเกิดอุบัติเหตุจากการบริโภคอาหาร และสอดคล้องกับมาตรฐานความปลอดภัยของหลายประเทศทั่วโลกที่ได้ห้ามจำหน่ายผลิตภัณฑ์ลักษณะนี้ไปก่อนแล้ว
ผลกระทบและแนวทางปฏิบัติของผู้ประกอบการ
ผู้ผลิตและผู้นำเข้า ต้องตรวจสอบสูตร ส่วนผสม และลักษณะบรรจุภัณฑ์ของผลิตภัณฑ์เยลลี่ ว่ามีส่วนผสมของหัวบุกหรือไม่ และขนาดภาชนะอยู่ในเกณฑ์ต้องห้ามหรือเปล่า
หากพบว่าเข้าข่ายตามประกาศ ต้อง หยุดการผลิต นำเข้า หรือจำหน่ายทันที เพื่อไม่ให้ผิดกฎหมายอาหาร
ผู้บริโภค ควรสังเกตฉลากและลักษณะบรรจุภัณฑ์ก่อนซื้อ โดยเฉพาะขนมเยลลี่ถ้วยเล็กที่มักจำหน่ายทั่วไป เพื่อป้องกันอันตรายต่อเด็กเล็กในครอบครัว